Reliëf in steen, Italië, 9e of 10e eeuw n.Chr.
StaatlicheMuseen, Berlijn
De bekende Graallegenden geven slechts een bescheiden beeld van de enorme uitwerking die hun boodschap heeft gehad. Zij toonden een spirituele weg die ook voor de mens in het moderne jachtige leven van groot belang is. Hun bron is de Gnosis, de Universele Waarheid die door mensen wordt opgevangen en uitgedragen in een levende, levensvernieuwende prak tijk.
De zoektocht naar de Graal is dus geen fictie. En evenmin een stuk geschiedenis waarover men wetenschappelijk of filosofisch kan discussiëren. Het is een levenspraktijk die direct en ingrijpend aansluit bij de zoeker op weg naar de levende waarheid. Om de grootsheid van deze eeuwenoude, zo actuele impuls enigermate te kunnen omvatten, moet de zoeker zich verbinden met de bevrijdende boodschap die schuilgaat achter de heldendaden van de ridders uit het verleden. Dit proces heeft twee aspecten, twee dimensies. Enerzijds een menselijke, uitgedrukt in de vele kleurrijke avonturen van de ridders. Anderzijds de goddelijke dimensie, die na de volbrachte heldendaden wordt bereikt. Het menselijke aspect komt direct naar voren in de strijd tegen eigen waan, afstomping en de schande van de onwetendheid aangaande het hogere leven. Dat zijn de karakteristieke vijanden van de mens die op zoek gaat naar de Graalburcht in zichzelf. Parcival slaagt erin deze vijanden te overwinnen met behulp van de innerlijke kracht die hem steeds opnieuw wordt ge schonken. Maar ondanks zijn moed en vindingrijkheid lijkt het er dikwijls op dat hij het licht nog niet kan vinden. On rust drijft hem voort. Onrust, gevoed door zijn verlangen naar de Graal. Na zijn over winning op de rode ridder kan hij de burcht van koning Arthur binnengaan. De rode ridder kan worden gezien als de natuurziel die zich richt op het aardse leven. Voor de bonafide zoeker is dit de eerste hindernis die hij moet nemen om het hogere zielenleven te kunnen bereiken. Zijn bloedserfenis, zijn daaruit voort vloeiend karakter en de omgeving waarin hij leeft, zijn eveneens belemmeringen die overwonnen moeten worden. Dat over winnen betekent een louteringsproces in de ziel die zich voorbereidt op haar ontmoeting met de Geest Gods.
COLLECTIEVE ERFENIS BEVAT DE GEHELE HISTORIE VAN DE MENSHEID
De plaats waar dit innerlijk conflict zich afspeelt, ligt tussen het bewustzijn en het onderbewustzijn. In het onderbewustzijn bevinden zich die krachten, die zich hebben ontwikkeld door afscheiding uit de oorspronkelijke, goddelijke orde. Dat zijn oude, zeer machtige krachtconcentraties die nog voortdurend worden gevoed. Zij vormen de collectieve erfenis van de mensheid waarin haar gehele geschiedenis is neergelegd. Tevens bevatten zij de particuliere erfenis uit voorgaande levens die bij de ontwikkeling van een nieuwe persoonlijkheid de basis vormt voor haar structuur. Dát nu zijn de vijand den en obstakels die Parcival moet over winnen tijdens zijn zoektocht naar de Graal. Hij laat zich daardoor niet tegen houden. Hij bezit de innerlijke kracht om te gaan met een zwaard, dat krachtiger en scherper wordt naarmate hij voortgaat. Dit zwaard is een geestelijk wapen. De onontbeerlijke hulp voor diegene, die met de demonen uit zijn eigen onderwereld wil afrekenen. De Graalburcht is voor de zoeker dus geen vervallen slot ergens in de Pyreneeën. Die getuigenissen uit het verleden kunnen de zoeker hoogstens stimuleren, maar zij zijn niet het doel van zijn levensreis. De Graalburcht die voor de moderne mens gebouwd is, is een veld van vernieuw wende energie, onderhouden door een gemeenschap van zielen die zich geheel en al op haar ontwikkeling richten. Die Heilige Graal wordt gevormd en gedragen door de op aarde levende mensen die door hun innerlijke strijd en loutering de Graal heb ben gevonden. In deze levende Graal wordt de regenererende energie van de kosmische Christus opgevangen en over de mensheid uitgestort. Wie met die kracht in aanraking komt, zal haar met vreugde begroeten en ontvangen en daar van willen getuigen. Maar die kracht moet ook worden verwerkt. En dan vormt die kracht geestelijk zwaard waarmee Parcival strijdt. Het zwaard waarover Jezus spreekt in Matth.10:34: «Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard». Dat zwaard heeft het vermogen en de macht het zuivere van het onzuivere te scheiden. De moderne Parcival gaat zijn weg van innerlijke vrijmaking binnen een groep die vergeleken kan worden met de Tafelronde aan het hof van koning Arthur. Deze tafelronde, deze gemeenschap van gelijkgezinden, heeft de taak zich toe te bereiden als een graal, een mengvat, een krater, om daarin de goddelijke krachten op te vangen en door te geven aan allen die ernaar verlangen.
INNERLIJKE LOUTERING OM DE ZIEL GEREED TE MAKEN
De wereld is vol Graalzoekers. Op elk niveau van leven bevinden zich mensen die zich bewust of onbewust met dat zoeken bezighouden. Zolang dat proces onbewust verloopt, bestrijden zij elkaar hun vondsten en bevechten zij de rode ridder tevergeefs. Maar wanneer zij, zoals Parcival, gedreven worden door het innerlijk verlangen de medemens te dienen, gaan zij zich bewust worden van hun levensstrijd. Dan wordt die strijd een innerlijke loutering, een toebereiden van de ziel. En in hun woorden, geschriften en daden ge tuigen zij van de hulp en vertroosting die zij steeds opnieuw mogen ondergaan, Zo lang zij de Graal als doel voor ogen hou den. Immers, het doel, de Graal, voedt hen reeds van verre. Zolang de ziel zich laat voeden door het leed en de strijd van de aardse mens, zal zij de Graal niet als haar levensdoel kunnen onderscheiden. Daarvoor is haar waarnemingsvermogen teveel verminkt. Daarom moet de oude zielenstructuur worden vervangen door een nieuwe, die door de vernieuwende kracht kan worden gevoed en die daarop dan ook op de juiste wijze kan reageren. Wanneer dat nu het geval is, wat zal haar dan nog kunnen schaden? De dood? Zij heeft dan immers alle facetten van de dood — het dagelijks bestaan van onbewust leven — overwonnen! Daarom is de Graal het mysterie van de zich vernieuwende ziel op weg naar de eeuwigheid. Dat is een van de redenen waarom de Graalprocessen in het verleden in kleur rijke symbolentaal konden worden beschreven. Zij die daar aan toe waren, kon den het begrijpen. Voor de anderen waren het schitterende verhalen die het verlam gen naar hoger, beter leven konden voeden. Wie op zoek gaat naar de Graal, moet in zijn diepste innerlijk afdalen. Daar ligt het begin van zijn reis en nergens anders. Het aanknopingspunt is het verlangen naar het mysterie van de veranderende ziel. Want de vertroosting die uitgaat van de Graal schenkt de pelgrim de vreugde van een groeiende, authentieke kennis die wordt aangeduid als de Gnosis. Lang voordat hij hoeder van de Graal kan zijn, is hij er reeds mee verbonden. Ook al weet hij dat nog niet en ondergaat hij zijn zoek tocht als een lange, smartelijke en onzekere weg. De Graal als inwijdingsmysterie is nu dus net zo levend als rond het jaar 1200. Toen werd deze kennis doorgegeven in beelden en verhalen waarvan u er enkele in deze uitgave van PENTAGRAM kunt lezen. In onze tijd wordt dit mysterie op andere manier verklaard, omdat de moderne mens onderzoekt met zijn verstand. De Graal ontsluit zijn geheimen echter uitsluitend voor diegenen, die met hun ge hele hart bereid zijn de consequenties van een ontmoeting met deze vernieuwende levenskracht te trekken. Wie de weg wil gaan, kan haar ook nu nog vinden. De Graal heeft zijn wortels buiten de tijd. Met onuitputtelijk geduld roept hij alle zielen en leidt hij hen naar de poort van het eeuwige leven.