Kitesj – symbool van een ongeschonden kosmos

De Graal is een symbool van een geestelijke realiteit die niet met het normale menselijke bewustzijn begrepen kan worden; niet eens kan worden benaderd! Van dit symbool gaat een dynamische, scheppende kracht uit die overal genezing en vernieuwing brengt. Bovendien activeert en dynamiseert deze kracht het bewustzijn en de daaruit voort vloeiende activiteiten van de mens en opent zij de poorten naar intuïtieve inzichten die het normale dagelijkse bewustzijn kunnen verlichten

De Graal wordt omschreven als een beker of kelk, een kostbare, lichtende edelsteen, een zuiver vuur, een bovenaardse doordringende toon, een alles genezende en heiligende kracht die andere voeding overbodig maakt, als zuiver licht van wijsheid en ook als een verborgen stad. De hoge geestelijke realiteit laat zich kennelijk niet exact beschrijven of etiket teren door het aards bewustzijn. Mis schoen wel daarom is de Graal een begrip dat de mensen overal ter wereld diep i het hart aanspreekt. De niet gematerialiseerde Graal is een vurige, geestelijke energie die — en alle le genten zeggen daarover hetzelfde — niet door de sterfelijke mens kan worden genaderd, zonder dat hij zich daarop terdege en volgens een helder plan heeft voorbereid. Zou hij dat toch doen, dan zou die unieke, onaardse energie hem zonder meer verbranden. De kosmische Graal is onvergankelijk. Zijn impulsen treden periodiek op in de wereld: enerzijds in symbolen, die krachtlijnen weergeven van haar energie, anderzijds als bevrijdende en vernieuwen de energie zelf. De symbolen spreken het intuïtieve bewustzijn van daarvoor gevoelige mensen aan en activeren hen tot zoeken en nieuw, bewust handelen. Uit dat handelen kan een nieuw type mens voort komen, die de leiding van zijn dagelijks leven overdraagt aan het onsterfelijke beginsel in hem. Dit beginsel is de basis van de eeuwige ziel. Met haar vermogen kan de voorbereide mens de Graal bewust ontmoeten en hem dienen. De Graal dienen betekent: het goddelijk plan met wereld en mensheid kennen en er bewust aan meebouwen. De gereinigde, vernieuwde en dus eeuwige ziel kan zijn plaats innemen in de grote, oeroude, wereldomvattende Broederschap van de Graal.

IN DAT GEBIED IS DE GRAAL NIET TE VINDEN

Zo bezien, wordt het enigszins duidelijk, waarom in alle Graallegenden ongewisheid bestaat over de aard en de richting van de zoektocht. Waar is de Graal te vin den? Wat is het juiste moment om op weg te gaan? Wat is het juiste uitgangspunt voor de queeste? In het begin zoekt de mens alleen nog naar de afspiegeling van zijn eigen gedachten. Dat is een gebied waar de Graal zeer zeker niet zal worden gevonden. Hoogstens verfijnde en geïdialieerde verbeeldingen van de werkelijkheid. En het wekt dan ook geen verwondering dat zoveel zoekers en hemelbestormers, ondanks hun eerlijke en dappere pogingen, aan het einde van hun levensweg nog met lege handen staan. De mens die zijn levenspad heeft veredeld en naar het innerlijk ridderschap heeft gezocht, kan de Graal pas vinden en leren behoeden, als hij alles achter zich heeft gelaten. Als hij niet meer denkt, voelt en handelt naar het aardse bewustzijn; als al die elementen van het aards bewustzijn in hem gestorven zijn en er ruimte is gemaakt voor de levende, eeuwige ziel. In de Middeleeuwen bestond er in het toenmalige Rusland een broederschap van ridders die streefden naar eerlijkheid en innerlijke adeldom. Zij wilden God dienen, het vaderland beschermen en armen, zieken en zwakken helpen. Aan vorstenhoven en in voorname huizen werden filosofie, astrologie, alchemie en christelijke magie net zo beoefend als in de rest van Europa. Rusland stond in die • tijd sterk onder invloed van de hoogontwikkelde Perzische cultuur, waarin ook • de oudst bekende sporen van de Graal legenden zijn gevonden. Naast de broederschap van ridders speelde ook de legende van Kitesj een belangrijke rol. De Russische componist Nikolaj Rimski-Korsakov (1844-1908) schreef in 1907 de opera Skazanije o nevidimom grade Kitesje i deve Fevronii (Over de onzichtbare stad Kitesj en jonkvrouwe Fewronia). In deze opera wordt de voorbereiding tot opname in de Graalbroederschap duidelijker weergegeven dan in de West-Europese Graal legenden.

WIJSHEID VAN DE MIDDELEEUWSE VOLKSZIEL

De librettoschrijver W. J. Belski heeft een synthese gevormd van kerngedachten uit een schat aan Russische mythen, sagen en legenden. Daarin neemt een episode uit De sage van jonkvrouw Fewronia uit de stad Murom de centrale plaats in. Meledins Kroniek van Kitesj (1251) over de bouw van Klein- en Groot-Kitesj in drie jaar, over de 75 jaar dat beide steden hebben bestaan en over de vernietiging van Klein-Kitesj in 1239, vormt een historisch raamwerk, waarbinnen de vertelling zich afspeelt. In intensieve samenwerking met Rimski-Korsakov gaf WJ. Belski uitdruk king aan de wijsheid van de middeleeuwse volksziel. De opera toont weinig dramatische handelingen; daardoor komen, volgens WJ.Belski, de emoties van de zangers duidelijk naar voren. In de poëtisch-lyrische muziek van Rimsky-Korsakov worden de subtiele gemoedsstemmingen — net als in de Zauberflöte van Mozart — levendig. Zij brengen de drie fasen van bewustzijn helder tot uiting:

• het praktische verstand, dat beperkt is tot dagelijkse levensverschijnselen op aarde;
• de intuïtieve mystieke ervaring van het licht dat geen schaduw werpt. In het gemoed van de mens die het licht bewust opneemt, komt het zuivere ge­ loof van het oorspronkelijk christen­ dom tot uiting. Dat is het geloof dat wijsheid schenkt;
• het spiritueel bewustzijn, zoals dat in Fewronia ontwaakt nadat zij boven­ menselijke beproevingen heeft onder­ gaan die haar verder leiden in het veld van geestelijke ontwikkeling.

Het spiritueel bewustzijn verbindt Fewronia met het licht van de Graal en met  het gebied waaruit de Graalbroederschap  :. haar krachten put om in het aardse levens  veld te kunnen werken Deze verbinding  in de opera uitgebeeld door de paradijsvogels Alkonost en Sireen Zij treden steeds op als Fewronia een beproeving  heeft doorstaan en tot een hogere bewustzijnservaring geleid wordt

PROTOTYPE VAN DE ZUIVERE MENSELIJKE ZIEL

Klein en Groot-Kitesj waren gebouwd als burchten Van het oorspronkelijke christelijke geloof Hun burgers kon  den er 75 jaar lang hun mystieke weg volgen en zo hun zielen ontwikkelen; het  doel van het leven van de mens In de legende van Kitesj heeft de vorst een diep  mystiek religieus bewustzijn van waaruit  hij zijn idealen voorleeft voor zijn volk  Dat mystieke bewustzijn verenigde alle  burgers en leidde hen direct naar een  nieuw zielenbewustzijn, dat het doel van  het leven verklaart Jonkvrouw Fewronia woont alleen in  een uitgestrekt en wild woud aan de ontdekt Hij is een gelovige, maar niet Wolga, tegenover de stad Klein-Kitesj Fewronia is het prototype van de zuivere, natuurlijke menselijke ziel die haar wijsheid uitdraagt. Zij werkt met genees­ krachtige kruiden en schenkt haar kennis vrijelijk weg aan mens en dier. Intuïtief begrijpt zij de processen die zich afspelen in het planten- en dierenrijk en zij omringt haar medeschepselen met inzicht, mede­ gevoel, hulp en een ondersteunende liefde. De levende wezens in het woud vertrouwen haar. Zij leeft met hen in harmonie en begrijpt, respecteert en bevordert de natuurlijke processen waarin al die schepselen zijn opgenomen. Fewronia heeft een belangrijke fase in haar ontwikkeling gerealiseerd. Zij bezit een stralende ziel, het licht van intuïtief inzicht en als derde de hoogste vorm van liefde die de mens bereiken kan. Op die basis wordt zij beproefd en door ervaringen gevoerd die een te veel aan de natuur gebonden ik niet zou kunnen doorstaan.

SLAPENDE HOGERE VERMOGENS STIMULEREN

De beproevingen beginnen met de de ontmoeting met prins Vsevolod Hij is tijdens een jachtpartij in het woud verdwaald en zwerft vermoeid en gewond rond Dan ziet hij Fewronia. Zij zingt en is omgeven door Vogels, een beer en reeën en zoekt naar genezende kruiden De prins kijkt verbaasd toe. Hij raakt in de ban van dit tafereel: een naar aardse maatstaven volmaakte en bezielde mens in de wildernis van het woud! Fewronia bekijkt hem in alle rust en zij ziet dat de prins lijdt en worstelt met innerlijke conflicten. Zij vraagt zich af hoe een principieel edel mens – een prins — op zijn jongere broeders kan jagen om hen te doden. Zij bemerkt dat de prins het licht dat in hem zelf is, nog niet heeft ontdekt. Hij is een gelovige, maar niet meer dan dat. Hij heeft nog ceremoniën  en moreel-ethische levensregels nodig om zijn levensweg te kunnen vervolgen. Hoewel hij zeker over een groot geloof beschikt, heeft hij zijn eigen spirituele kern nog niet mogen opwekken. En daarom handelt hij alleen naar de aanwijzingen van zijn geschoold verstand. Intuïtief in zicht is hem nog onbekend. En dus richt Fewronia zich tot hem en onderzoekt of het mogelijk is zijn nog slapende hogere vermogens te stimuleren. Vsevolod wordt begroet met eenvoudige woorden die zijn hart openen. Hij krijgt van Fewronia brood, honing en water. In de esoterie wordt met deze symbolen gewezen op geestelijk voedsel.

DE CHRISTUSKRACHT LEEFT IN IEDERE MENSENZIEL

De prins beseft dat Fewronia in al haar eenvoud superieur is aan de meest ontwikkelde vrouwen van Klein-Kitesj. Zij heeft volkomen harmonisch haar plaats in de schepping ingenomen en werkt met de natuur en haar schepselen mee, waar zij maar kan. Immers, Christus woont in iedere mensenziel, voelt en leeft met ieder levend wezen mee. Zij is in staat het licht dat haar bewustzijn verlicht weg te schenken aan de lijdende prins Vsevolod. Hij neemt die hulp in dankbaarheid aan en leert zo dat hij de dieren en andere schepselen niet langer als zijn buit mag beschouwen, maar dat hij hen dient te beschermen en ondersteunen. Zodra deze innerlijke verandering in de prins plaats heeft gevonden, kan Fewronia zijn aanzoek aannemen. Prins Vsevolod voert haar als zijn bruid vanuit haar vertrouwde wereld naar het onze kende leven van de stad met haar bewoners. Fewronia ziet de burgers van Klein Kitesj. Zij bekijkt de burgers van Klein-Kitesj met verbazing en medelijden. De ma nier waarop deze mensen hun dagen doorbrengen, is haar volkomen vreemd. Daar de bewoners van Klein-Kitesj ervaren dat Fewronia licht uitstraalt, noemen zij haar de Jonkvrouw van het Licht. Zo gewaardeerd, tracht zij gehoor te vin den voor haar gedachten over het leven en het doel van de mens en poogt zij de mensen te stimuleren tot zelfonderzoek. Haar deemoed, wijsheid, onderscheidingsvermogen, medelijden, goedheid, waarheid, tolerantie, vreugde, kracht en gerechtigheid spreken echter maar weinig gen aan. De burgers van Klein-Kitesj zijn hoofdzakelijk op het materiële leven ge richt en hun begrip is daardoor traag ge worden. Fewronia ziet de beperkingen van dat oppervlakkige leven en bemerkt dat de stadsbewoners haar liefde en wijze woorden toch maar liever negeren.   IN SLAVERNIJ GAAN OF HET EIGEN GELOOF AFZWEREN  Doordat zij zich afsluiten voor ver nieuwen van inzichten en levenswandel, kunnen zij een gewelddadige verandering niet meer afwentelen. De Tataren rukken op naar het Westen en op hun verwoestende veldtocht door Zuid- en Midden- Rusland naderen zij Klein-Kitesj. Daarna zal Groot-Kitesj ook zeker vallen. De bewoners van Klein-Kitesj staan nu voor een beslissende keuze: zich overgeven aan de Tataren, in slavernij gaan en het eigen ge loof afzweren, of trouw blijven aan hun geloof en in de strijd voor hun ideaal ondergaan. In deze crisis vernemen vele burgers die innerlijke stem die hen aanspoort de spirituele impuls te volgen en, omwille van hun zielenheil en het behoud van het heilige Groot-Kitesj, de strijd aan te gaan. Prins Vsevolod is inmiddels met enkele ridders naar Groot-Kitesj gereden om hulp te halen. DeTataren verschijnen echter sneller dan verwacht. In de vreselijke strijd die dan ontbrandt, worden de burgers, behalve Fewronia en een dronkaard, gedood. Niemand had zich bereid ge toont de Tataren te helpen en hen de geheime weg naar Groot-Kitesj te wijzen. Het bewustzijn van de dronkelap is door zijn genotsleven verduisterd. Hij is zich niet meer van een ziel of hogere waar den bewust en klampt zich vast aan het materiële leven. Als de Tataren hem onder handen nemen, blijkt hij al snel bereid deTataren naar Groot-Kitesj te leiden om zo zijn leven te behouden. De Khan der Tataren neemt de mooie Fewronia mee als oorlogsbuit en zij wordt zijn slavin. Als zij samen met de dronken lap gevangen wordt genomen, probeert zij haar metgezel vergeefs te overtuigen dat hij als Judas handelt wanneer hij de geheime weg naar Groot-Kitesj verraadt. Zij keert dan in tot zichzelf en bidt om bescherming van de burgers van Groot-Ki test, omdat zij zich in hun dagelijks leven door de kracht van het ware geloof laten leiden. Op die basis kunnen zij worden gered.

HIJ TREEDT DE TATAREN STRIJDLOOS TEGEMOET

De aardse machten en krachten — gesymboliseerd door de Tataren — trachten Fewronia voor zich te winnen, maar zij blijkt onaantastbaar en onkwetsbaar te zijn. Zij is niet bang voor geweld en heeft alleen maar medelijden met de moord zuchtige Khan die wegzakt in een roes van alcohol. En dan ontwikkelt zich een nieuwe reeks dramatische gebeurtenissen. Prins Vsevolod trekt met een kleine groep ridders tegen deTataren op. Hij heeft zich ge wapent met de Helm van de Hoop, het Schild van het Vertrouwen en het Zwaard van de Geest. Uit deze attributen blijkt dat hij op zoek is gegaan naar de Graal en de strijd aanbindt met alles wat hem daarvan wil weerhouden. Hij is een pure Graalridder geworden, want de legende verhaalt dat hij de Tataren strijdloos tegemoet treedt. Dergelijke opmerkingen in de legende van Kitesj — en in zoveel andere Graal legenden — tonen aan, dat het hier gaat om de beschrijving van innerlijke, spirituele reinigingsprocessen waartoe iedere mens eenmaal wordt geroepen. Prins Vsevolod en zijn ridders begeven zich midden tussen deTataren en sterven. De burgers van Groot-Kitesj en hun Koning Juri vragen de hemelse moeder hen met haar reine krachten te omhullen en te beschermen. En het wonder geschiedt: de stad wordt in een vuurnevel gehuld. De herders die het wonder gadeslaan, zingen: «Kitesj wordt het hoofd en hart van de wereld». De stad verzinkt in het kristal heldere meer Swetlijar en stijgt tegelijker tijd op naar de hemel. Het Tatarenleger op de oever van het meer wordt door onbeschrijfelijke angst vervuld en vlucht weg in de omringende bossen. Fewronia ziet hoe Groot-Kitesj in een nieuwe dimensie opgaat. De twee mysterievogels — nu zichtbaar — nodigen haar uit met de stad mee op te gaan in het licht. Zo heeft zij haar doel bereikt: er bestaat voor haar geen dood meer. Gehuld in licht wordt zij door de Graalridders wel kom geheten. Zij ontmoet Vsevolod die na zijn sterven op het slagveld is herrezen en nu als Graalridder verder naar zijn doel wordt geleid. Vsevolod en Fewronia worden Graalkoning en Graalkoningin van Groot-Kitesj.